Operatie Re-creatie: Ecole Clair Vivre Omega & Alpha
Kleuter- en lager onderwijs – 843 leerlingen
Verzetstraat 29, 1140 Evere
Inrichtende macht: Gemeente Evere
Het doel van Operatie Re-creatie is om speelplaatsen om te vormen tot gemengde en kwaliteitsvolle natuurlijke speel- en ontspanningsruimten en tegelijkertijd een verkoelende groene plek in de wijk te brengen.
De “Ecole Clair Vivre Omega & Alpha” is een van de 20 geselecteerde Brusselse scholen.
Meer over het project Operatie Re-creatie.
Bekijk hieronder vhet verloop van het project van deze school.
Nieuwsfeed
Oktober 2022: het plan van de toekomstige speelplaats is afgerond!
Na de werkzaamheden: 58% doorlaatbare oppervlakte. Hieronder: een immersieve rendering van de toekomstige speelplaats.
November 2021: Sport en speelplaats: sporten stimuleren
Ik vind het leuk om mijn leerlingen kennis te laten maken met nieuwe sporten. De herinrichting van de speelplaats verbreedt de mogelijkheden.
ONTMOETING MET VINCENT DELCOURT, LERAAR LICHAMELIJKE OPVOEDING
De herinrichting van de speelplaats, een pluspunt voor sportactiviteiten? We bespraken de kwestie met Vincent Delcourt, leraar lichamelijke opvoeding aan de Clair-Vivre-school in Evere. Het project ‘Operatie Re-creatie’ ligt hem bijzonder nauw aan het hart.
“Ik beeld me graag in dat ik een survivalspel voor de kleintjes organiseer”, droomt Vincent luidop. Hij organiseert al oriëntatiespelletjes met zijn leerlingen, maar hij is nog enthousiaster over het vooruitzicht van een beplante speelplaats. “Je zou echt een denkbeeldige wereld kunnen creëren, waarbij je je hier en daar in de jungle waant”, zegt hij geamuseerd. Spelen met de natuur en tegelijk motorische vaardigheden ontwikkelen is inderdaad een doel. Hij gaat verder: “Als we een waterpunt voorzien, kan ik hen uitnodigen om estafettespelletjes te spelen waarbij behendigheid vereist is, bijvoorbeeld door emmers water te dragen.”
Hoe zit het met het voetbalveld?
Momenteel vormt het voetbalveld, midden op de speelplaats, een bron van constante spanning. “Er zijn meerdere opzichters nodig. Toch lijkt het me belangrijk om het te behouden, omdat de kinderen het nodig hebben en willen”, zegt Valérie Lega, directrice van de Clair-Vivre Omega-school. Vincent is het daarmee eens: “We moeten twee voetbaldoelen en twee basketbalringen behouden, zowel voor recreatie als voor de gymlessen. Het verplaatsen van deze ruimte naar een wat meer afgelegen zone of het veld ‘indijken’ om het op natuurlijke wijze af te bakenen kan een oplossing zijn.” Het idee valt in de smaak en geeft de vrije loop aan de herbestemming van de huidige balspelzone. Een plantenlabyrint, een groene zone, groentetuintjes tegen de muur, …
Meer klimmen
Een van de kenmerken van de herinrichting van een speelplaats is het aanbrengen van reliëf om van het ene gebied naar het andere te kunnen klimmen en dalen. In de Clair-Vivre-school is er al een klimmuur. Na bevraging door de vzw Tournesol-Zonnebloem, die het participatieve proces van het project ‘Operatie Re-creatie’ begeleidt, benadrukten de leerlingen de wens om deze klimzone uit te breiden, te vergroten en een zachtere bedekking aan te brengen aan de voet ervan. “Dat is een goed idee. Zo wordt er gewerkt aan durf en behendigheid. Kinderen zijn dol op klimmen! In deze dynamiek zouden we ons ook apenbruggen en hoge passages kunnen voorstellen”, bevestigt de leraar lichamelijke opvoeding.
Een belemmering voor de sport?
Vincent ziet weinig negatieve punten in de herinrichting. “Het zou de ruimte voor sportbeoefening effectief kunnen minimaliseren. We moeten ervoor zorgen dat er een fietszone blijft, want we oefenen met de leerlingen op de speelplaats voordat we ze meenemen op straat”, legt hij uit. Maar zijn grootste zorg is om duurzame materialen te hebben. “Met kinderen gaat alles snel stuk.” Het vergroten van de mogelijkheden om buiten te spelen is voor hem in ieder geval een manier om de problemen in verband met de beschikbaarheid van lokalen op te lossen. “De sportzaal wordt soms gebruikt voor andere activiteiten … De speelplaats is een echt alternatief bij mooi weer”, besluit hij.
Oktober 2021: Bijeenkomst met de volwassenen om een gemeenschappelijke visie te bepalen
Als kinderen zich vervelen op de speelplaats, hebben ze de neiging elkaar lastig te vallen. Ik ben er zeker van dat een herinrichting van de speelplaats dit probleem kan verminderen.”
JONG EN OUD DROMEN VAN DE SPEELPLAATS VAN MORGEN
Na de brainstorming van de kinderen over de herinrichting van hun speelplaats kwamen vijftien personeelsleden van de Clair-Vivre-school in Evere op hun beurt bijeen. Confrontatie – of liever afstemming – van de visies.
“De kinderen schrapen in de kleine spleet tussen de kunstmatige ondergrond en de betontegels op zoek naar wat aarde. De speelplaats van de kleuterschool is afgesloten door een poort en zes klaslokalen delen 150 m² met elkaar.” Muriel Bouko, onderwijzeres van een ‘verticale groep’ met kinderen van de 1ste en 2de kleuterklas, heeft moeite om positieve punten te vinden in de huidige speelplaats, althans voor de kleuterafdeling. Vandaag nemen zij en andere medewerkers van de school deel aan een brainstormingworkshop om de speelplaats te herinrichten.
Het belang van natuurlijke elementen
De speelplaats is ruim, met meer dan 4.000 m², maar de ruimte is versnipperd, volledig gebetonneerd en zichtbaar onvoldoende ingericht. “De kinderen zeggen dat er niet genoeg zones zijn voor spel of activiteiten”, zegt Luc Degraer, een van de begeleiders van de vzw Tournesol-Zonnebloem. Er ontbreken natuurlijke elementen, zo horen we: aarde, zand, water, planten … “Ik droom van een zandbak voor de kleintjes”, voegt Muriel Bouko toe. Dromen is precies wat Laurence Jonckers, projectmanager bij 21 Solutions, voorstelt voor deze workshop.
Dromen toetsen aan de realiteit
Tijdens het brainstormen zijn er heel veel ideeën en wensen. Een amfitheater, houten modules en spelletjes, wilgenhutten, … Al snel brengt directrice Valérie Lega, een aandachtspunt naar voren: “Pas op met houten elementen. Ik wil geen faciliteiten neerzetten die er maar drie jaar goed uitzien. Elke installatie moet duurzaam en stevig zijn.” Dromen en realiteit samenbrengen is de taak van Simon Beaujean, landschapsarchitect van het bureau Ecorce, die de opdracht heeft gekregen de grote lijnen van de herinrichting uit te tekenen. Het vinden van een evenwicht is een van de uitdagingen van zijn opdracht. Een van die uitdagingen is ook het afschermen van ruimtes zonder ze te omheinen. “We zouden graag een meer flexibele grens hebben tussen de kleintjes en de grotere kinderen”, zegt Valérie Pasteyns, directrice van de Clair-Vivre Alpha-school.
Kinderen en volwassenen op één lijn
Wanneer het moment is aangebroken om de ideeën van de volwassenen te vergelijken met die van de kinderen die in een eerdere workshop zijn verzameld, komen de plannen samen. “We kennen onze pappenheimers goed”, zegt Monique, de conciërge van de school, met een glimlach. Kleur, zones om te glijden en te klimmen, buitenklassen, reliëf, planten, … “Als we erin slagen onze ideeën te realiseren, zal onze speelplaats alleen al ons aantal inschrijvingen doen stijgen”, grapt Valérie Lega. En Monique voegt eraan toe: “En ik hoef niet meer op vakantie, want ik zal de speelplaats hebben!”
Werkdocumenten
Fotogalerij
Diagnose van de speelplaats
Workshop rond de ideale speelplaats
De huidige speelplaats
Artikel geschreven door Bee-Com Dies – Fanny Leroy. ©Foto’s: Bénédicte Maindiaux.
