Operatie Re-creatie: Collège des Etoiles
Middelbare school – 375 leerlingen
Metrologielaan 5, 1130 Haren
Inrichtende macht: vzw Centre scolaire des étoiles
Het doel van Operatie Re-creatie is om speelplaatsen om te vormen tot gemengde en kwaliteitsvolle natuurlijke speel- en ontspanningsruimten en tegelijkertijd een verkoelende groene plek in de wijk te brengen.
De “Collège des étoiles” is een van de 20 geselecteerde Brusselse scholen.
Meer over het project Operatie Re-creatie.
Bekijk hieronder vhet verloop van het project van deze school.
Nieuwsfeed
Oktober 2022: het plan van de toekomstige speelplaats is afgerond!
Na de werkzaamheden: 95% doorlaatbare oppervlakte. Hieronder: een immersieve rendering van de toekomstige speelplaats.
Februari 2022: bewustmaking van leerlingen om meer biodiversiteit te verwelkomen
Door dit spel leerde ik wat een obstakel kon zijn voor het roodborstje, de kikker, de egel en de bij, of juist wat hen kon helpen om vooruit te komen, om te bewegen.
STEDENBOUWKUNDIGE OF VOORSTANDER VAN BIODIVERSITEIT?
Leerlingen van de middelbare school van het Collège des Etoiles in Haren spelen een voor het project Operatie Re-creatie ontworpen spel, waarin ze elke een rol op zich nemen. Het is een leuke manier om hen aan het denken te zetten over de integratie van biodiversiteit in de stad en op hun eigen speelplaats.
Ze zitten met 15 rond het spelbord. Wat is de bedoeling? Laat het roodborstje, de kikker, de egel of de bij toe op het schoolplein van het Collège des Etoiles, dat in het centrum ligt. Om de regels nog ingewikkelder te maken, heeft iedereen een geheime rol die niet onthuld mag worden. Er zijn de stedenbouwkundigen, die gebouwen, wegen, betonnen ruimtes bouwen. En er zijn de dieren, die bloemen, vijvers, struiken, dode bladeren en bomen nodig hebben om de school te bereiken. Een dualiteit die deze leerlingen van het 1e tot het 6e middelbaar goed begrijpen.
De biodiversiteit bevorderen
“Ik heb nog nooit dieren op onze speelplaats gezien en ik had nooit gedacht dat zulke diersoorten hier konden komen”, zegt Bianca. Bij elke getrokken kaart stelt zij zich op pro biodiversiteit. “Door dit spel leerde ik wat een obstakel kon zijn voor deze vier dieren of, integendeel, wat hen kon helpen om vooruit te komen, om zich te verplaatsen”, legt ze uit. De spanning tussen de deelnemers loopt op. Het wordt duidelijk wie de rol van stedenbouwkundige speelt. Ze proberen de opmars van de biodiversiteit te blokkeren. “Nee, ik ben geen stedenbouwkundige”, zegt Omar Medhi, “ik hou te veel van bijen”. Karim vindt het moeilijk om de rol van stedenbouwkundige te spelen. “Ik wil ook dat de dieren naar ons schoolplein komen”, zegt hij.
Van spel naar observatie
Een paar minuten vóór het einde van het spel heeft alleen de bij haar bestemming nog niet bereikt. Boostkaarten en blokkeerkaarten volgen elkaar op. Zal het lukken? De leerlingen spelen het spel tot het einde. Ja! Uiteindelijk vliegt ze over een vijver voordat ze zich bij de andere drie dieren voegt in het midden van het schoolplein. “Heb je het principe begrepen? Parken, tuinen, waterpartijen zijn allemaal zones waar dieren zich kunnen verplaatsen en waar de biodiversiteit toeneemt”, verduidelijkt Maïlys, projectmanager bij Tournesol-Zonnebloem en verantwoordelijk voor de animatie. De volgende stap voor iedereen is een wandeling rond de huidige speelplaats om alle microhabitats te identificeren die er misschien al zijn, alle zones die geschikt zijn om biodiversiteit te herbergen.
Februari 2022: Bewustmakingssessie: leerlingen die verandering willen
We zouden graag een speelplaats hebben waar iedereen graag naartoe wil. Want vandaag willen we gewoon binnen blijven.
VAN EEN INDUSTRIËLE RUIMTE NAAR EEN GROENESPEELPLAATS
Wat zijn de zwakke en sterke punten van de huidige speelplaats van het Collège des Etoiles in Haren? 15 leerlingen van de middelbare school evalueren, observeren, inventariseren en verspreiden de wensen van de hele school om de realiteit van morgen uit te tekenen.
In 2015 verhuisde het Collège des Etoiles naar een voormalige kantoorruimte. Hoewel de gebouwen zeer modern zijn, is de omgeving vrijwel ongewijzigd gebleven. Als speelplaats delen de ruim 420 leerlingen van de school een zone met grind waar enkele banken zijn geplaatst. Ernaast ligt zich een braakliggend terrein met verwaarloosde vegetatie, afval en kapotte hekken
Een inventaris van de zwakke en sterke punten
“Het is lelijk.” “Het is een ramp.” “Er is niets.” “Het kan haast niet slechter.” “Zou jij zo’n speelplaats willen?” De opmerkingen van de leerlingen zijn duidelijk. Hun speelplaats is inderdaad voor veel verbetering vatbaar. Maar heeft ze ook troeven? Maïlys, projectleider bij de vzw Tournesol-Zonnebloem en verantwoordelijk voor een bewustmakingsdag over Re-creatie in de school, nodigt de leerlingen uit om een inventaris te maken. “Je hebt een lijst van mogelijke microhabitats om biodiversiteit waar te nemen… Zijn er stapels stenen, klimop, braamstruiken, boomstronken, nestkastjes, waterplekken enz. op je speelplaats?”. “Telt een plas regenwater ook mee, mevrouw? ” vraagt Sakina. Er wordt gelachen. De zucht naar verandering is duidelijk aanwezig.
Een speelplaats die de biodiversiteit ten goede komt?
In groepjes van 4 observeren de leerlingen hun speelplaats. “Is er een moestuin? We hadden ooit wat tomaten, maar die gingen dood”, zegt een leerling. Zaccharia herinnert zich ook: “Er zijn geen hopen stenen, maar alles is bedekt met grind. Toen de school hier net was ingetrokken, voetbalden we hier en lagen er veel spijkers op de grond.” Leerlingen kruisen aan: klimop, braamstruiken, brandnetels, enkele boomsoorten… Uiteindelijk scoorde het schoolplein 13 op 37, d.w.z. een ‘gemiddeld’ tot ‘laag’ niveau van biodiversiteit.
Richting toekomst kijken
“We willen allemaal graag het grind weg, daar een voetbalveldje aanleggen, een paar plekken met tafels zodat we bij mooi weer buiten kunnen eten.” Amina geeft de mening van haar klas door aan de andere ambassadeurs en ambassadrices van Operatie Re-creatie in de school. “We zouden graag een overdekte speelplaats hebben, zodat we in de winter ook naar buiten kunnen en beschut zijn”, benadrukt een andere leerling. Ze hebben het ook over bloemen, bomen, vegetatie en gras. Dit is een uitdaging wanneer men bedenkt dat de voormalige industriegrond vervuild is. “We zullen daar oplossingen voor moeten vinden”, zegt Maïlys zelfverzekerd. Hoe dan ook, iedereen herkent de roep om naar buiten te trekken. “We zouden graag een amfitheater of andere faciliteiten hebben om buiten les te kunnen geven.” “Ja, een speelplaats waar je zin van krijgt. Want vandaag willen we gewoon binnen blijven,” concludeert Zaccharia.
Werkdocumenten
Fotogalerij
Bespreking en selectie van inrichtingsmogelijkheden voor de toekomstige speelplaats
De huidige speelplaats
Artikel geschreven door Bee-Com Dies – Fanny Leroy. ©Foto’s : Bénédicte Maindiaux.
